Κυριακή 24 Οκτωβρίου 2010

Μακάριοι οι φτωχοί. Πράξη πρώτη: Ιδού ο άνθρωπος




Caravaggio, Ecce Homo, 1605.

ΘΕΑΤΡΟ[Υ]ΚΟΣΜΟΣ
ΜΑΚΑΡΙΟΙ ΟΙ ΦΤΩΧΟΙ
ΤΡΕΙΣ ΘΕΑΤΡΙΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ ΑΠΟ ΤΡΕΙΣ ΠΙΝΑΚΕΣ ΤΟΥ CARAVAGGIO
ΠΡΑΞΗ ΠΡΩΤΗ: ΙΔΟΥ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ


ΠΡΟΣΩΠΑ:
1. Αξιωματικός
2. Βαστάζος
3. Ο Άνθρωπος


Αξιωματικός: Κοίταξε τον! Μόνος του τώρα χωρίς πλήθη να τον ακολουθούν και να τον φαντάζονται Θεό… κακόμοιρος και παραδομένος, ένας ακόμα άνθρωπος, τουρτουρίζει το πετσί του από το κρύο, κοίταξε τον!

Πώς θα μπορούσε να μας ξεγελάσει με την παράσταση του; Αυτός;

Βαστάζος: Mην χολοσκάς, θα τον περιποιηθούμε, τώρα είναι στα χέρια μας ζωντανός. Έχει και αυτός αίμα, δες πως τρέχει από το κεφάλι του, και να σκεφτείς πως έχω ακουμπήσει ευγενικά το στεφάνι, παρατηρείς τη χλομάδα που απλώνεται στο μέτωπο του; Άκουσε με που σου λέω, μην φιλοσοφείς, το μαρτυρά το σώμα του, ίδιος είναι σου λέω με το σινάφι μας.

Αξιωματικός: Λύγισαν κιόλας τα γόνατα του. Βάλ’ τον να καθίσει. Τι να σκέφτεται άραγε; Δες που φτάνει ο άνθρωπος αν γίνει φαντασμένος. Καλά, δεν είδε σε ποιο δρόμο θα τον έφερναν τα έργα του; Ξέχασε! Σίγουρα ξέχασε πως είναι μια κινούμενη ύλη, γεμάτη ιδρώτα, λάσπη και αίμα. Ξέχασε πως το κεφάλι του με δυο πέτρες συνθλίβεται σε ένα λεπτό, η γλώσσα του κόβεται και πετιέται στους σκύλους. Σίγουρα τα ξέχασε όλα αυτά.

Βαστάζος: Δεν τον λυπάμαι! Λόγια, Λόγια… πίστευε πως θα τρομάξει τις Αρχές με κουβέντες. Μα όσοι τον άκουγαν πεινούσαν, όσοι τον χαιρετούσαν πονούσαν, όσοι στα σοβαρά τον πήραν τους βρήκε μαχαίρι στα σωθικά.

Αξιωματικός: Δίκιο έχεις, και αυτός τι πρόσφερε σε όλους αυτούς που ανάγκη είχαν από όπλα και δύναμη, από αρχηγούς και όχι προφήτες; Ιερές Λέξεις…πως γίνονται ιερές απλές λέξεις; Είναι η ενσαρκωμένη ντροπή μας. Ναι! Ήμασταν αηδιαστικοί για αυτόν γιατί είμαστε άνθρωποι.

Βαστάζος: Σαν αυτόν!

Αξιωματικός: Δες τον, από την δίψα του ξεραίνονται τα χείλη, μα δεν ζητάει νερό, πού ξέρεις, θα λέει τώρα πως ζει και χωρίς νερό, τροφή, άγγιγμα θηλυκού. Αλλά προδίδεται αφού όπως όλων το σώμα αντιδρά και το δικό του.

Βαστάζος: Ιδού Ο Άνθρωπος! Ούτε Άνθρωπος, τίποτα δεν ήθελε να είναι ο φαντασμένος. Εγώ ο απ-άνθρωπος τον περιποιούμαι, τον ετοιμάζω για τον επερχόμενο αφανισμό, ψεύτικο βασιλιά θα τον παρουσιάσω στο πλήθος, και θα γελάω, πόσο δυνατά θα γελάω που ξέρω καλύτερα από δαύτον τους νόμους του κόσμου.

Τέλος πάντων ας κηδέψουμε πρώτα την εικόνα του, αυτό δεν προέχει;

Aξιωματικός: Λέω να παίξουμε μαζί του. Να του ζητήσουμε να βγάλει ένα λόγο προτού τον οδηγήσουμε στο θανατικό που τον προσμένει. Να τον αναγκάσουμε να χορέψει, να κλάψει, να κάνει τις ανάγκες του μπροστά μας, ε; Να μας μιμηθεί για λίγα λεπτά.

Βαστάζος: Και εμείς να μιμηθούμε αυτόν αμέσως μετά! Αλλά μάλλον θα 'ναι ανιαρό.

Άνθρωπος: Ούτε άνθρωπος σου λέω...να γυρίζει μάγουλο στον εχθρό, να με σταματά από τα πλούτη, να κρίνει εμένα ίσια και όμοια με τους εμπόρους και τους αγύρτες, να με παροτρύνει να περιμένω λύτρωση μετά θάνατον; Αυτός; Που τώρα γλύφει το αίμα που στάζει από το στεφάνι του για να βρέξει τα χείλια του; Nα ο Άνθρωπος!

Αξιωματικός: Κάνει πως κοιτάζει προς τα μέσα του, δες τον-δες τον! Τι κοιτάει; Τα όργανα του σώματος που σε λίγο θα σταματήσουν; Νομίζει πως πίσω από τα πνευμόνια στέκεται κανένα πνεύμα; Πίσω από τα έντερα μήπως μεγαλώνει κάποιο όνειρο ή τάχα πως στα αυλάκια του εγκεφάλου του ορθώνονται ουράνιες πολιτείες;

Bαστάζος: Άφησε τον αυτόν, εγώ εκτός μου τα βλέπω όλα αυτά που λες…μπροστά μας προκλητικά και μεγαλοπρεπή. Δεν βγαίνει από μένα το φως που ξυπνάει τον κόσμο, δεν βγαίνει από μένα το σκοτάδι που κρύβει τον κόσμο, δεν βγαίνει από μένα ο κόσμος, ο κόσμος είναι εκεί έξω και θα είναι και μετά από εμάς.

Αξιωματικός: Σοφά τα λές, παράτα τον, μην τον ετοιμάζεις άλλο, έχασε την μιλιά του, δεν βλέπεις πόση συντριβή έχει; Πάμε να φωνάξουμε τους φρουρούς.

Βαστάζος: Όχι ακόμα. Να μείνουμε μέχρι να πέσει κάτω μπροστά μας. Δεν θα αντέξει πολύ ακόμα. Να ακούσω την ανάσα του να βαραίνει, να δω τα μάτια του να χάνουν το φως τους, να δω τα χέρια του το χώμα να σφίγγουν.

Αξιωματικός: Δεν έχεις να κερδίσεις τίποτα. Και αύριο ο ήλιος θα σταθεί από πάνω μας και θα ξαναρχίσει η βαριά μουσική του κόσμου να ακούγεται, με μας χρυσωμένους καρπούς στο τεράστιο σαπισμένο καλάθι του χρόνου να περιμένουμε την συγκομιδή μας. Ιδού ο Άνθρωπος! Πρέπει να πεθάνει, για πάντα, και αυτός δεν φτάνει για αυτό.

Βαστάζος: Τι μου λες; Υπάρχουν και άλλοι σαν και του λόγου του;

Αξιωματικός: Όλοι. Σαν αυτόν είμαστε. Ομοίωμα μας είναι. Λόγια, παραμύθια και τρεμούλα μπροστά στη ζωή. Απλά αυτός έκανε ένα ακόμα πιο ολέθριο βήμα. Ονόμασε Παράδεισο το Θάνατο και Θεό το Μηδέν.

Βαστάζος: Kαι άφησε τον Άνθρωπο Άνθρωπο.

Αξιωματικός: Μηδενός εξαιρουμένου, για αυτό σου λέω παράτα τον να φωνάξουμε τους φρουρούς. Δεν έχει σημασία. Γέλα μαζί του, το αξίζει και το αξίζεις.

Βαστάζος: Εγώ λέω να τον αφήσουμε εδώ για πάντα, ένα απομεινάρι του Μηδενός που το βάφτισε Θεό. Να έχουμε ένα ζωντανό παράδειγμα προς αποφυγήν.

Αξιωματικός: Είσαι αφελής. Τώρα δεν θα διδαχθεί τίποτα και κανένας από την παρουσία του. Το κακό έγινε. Η μίμησή του μόλυνε το αίμα μας.

Βαστάζος: Ιδού ο Άνθρωπος! Κατασκεύασμα της μοίρας, απαθής δούλος, ονειροπόλος κράχτης, το τέλος ντυμένο με σάρκα.

Αξιωματικός: Τελειώσαμε, ποιός είναι ο Επόμενος;

Βαστάζος: Υπάρχει επόμενος; Ας φύγουμε, οι φρουροί λείπουν.

Αξιωματικός: Ας μην καθυστερούμε, μείναμε τελευταίοι.

Βαστάζος: Απέμεινε τέλεια ακίνητος. Νομίζεις πως είναι χάρτινος. Αντίο κενό γράμμα, κενό σώμα, κενή εικόνα!
Μην κλάψεις, δυστυχώς υπάρχουν πουτάνες, φονιάδες, τοκογλύφοι που θα σε νοιαστούν…

Ο Άνθρωπος (μόνος στην σκηνή): Με κατάλαβαν. Φανερώθηκαν όλα και είμαι πια ένα βήμα πριν το τέλος. Τόσο αίμα (κοιτάζει με έκπληξη το σώμα του που έχει γεμίσει με αίμα) , αν δεν νιώσεις ποτέ ένα βίαιο σκίσιμο της σάρκας μπορεί και να μην το καταλάβεις ποτέ…πως είσαι σαν ένα φουσκωμένο ασκί γεμάτο από κρασί, που όταν αδειάζει είναι για πέταμα.

Όμως εκεί έξω με πιστεύουν κάποιοι ακόμα. Με ποιό τρόπο να πεθάνω ώστε να μου μείνουν κάποιοι αφιερωμένοι; Το ήξερα πως το κόλπο δεν θα πετύχαινε αιωνίως, αλλά αυτό το ψέμα ήταν αναγκαίο για πολλούς. Πρέπει να επιμείνω μέχρι θανάτου στο ίδιο κήρυγμα. Έτσι θα δημιουργήσω την υστεροφημία του θυσιασμένου, την αίγλη του εχθρού των Ρωμαίων, την ιερότητα που παίρνουν οι λόγοι όταν ο προφήτης τους περπατά στον κάτω κόσμο.

Καλά όλα αυτά, αλλά δεν βλέπω κανένα εκεί έξω…σαν ποτέ να μην υπήρξε ζωή στην πολιτεία. Έφυγαν όλοι; Και αν έφυγαν; Και όσοι με πίστεψαν και αυτοί που τους ετοιμάζω το σώμα μου για Ιδέα μέσα στους αιώνες; Tι θα γίνω; Ούτε φρουρός να με βασανίσει, άρχοντας να με γελοιοποιήσει, πλήθος να με απειλήσει, πιστός να μ΄ακολουθήσει..ως το θάνατο.

Κανείς, μόνος, η αυγή θα φωτίσει τα κάστρα των λόφων, τα πρόσωπα των φτωχών στις αγορές…τα πρόσωπα; Μα φύγανε όλοι, δεν έχω λόγο να ζήσω ως την αυγή, άντε να τελειώσει και το αίμα, να σωριαστώ σε κώμα, να βυθιστώ, με βλέπω ενώ πέφτω, με ακούω ενώ τα λόγια μου σβήνουν.

Ιδού ο Άνθρωπος, Εγώ ξανά άνθρωπος, ότι πάντοτε ήμουν. Πήγα να με ξεγελάσω και σχεδόν το πίστεψα. Τόσο δυνατός, τόσο αθάνατος, τόσο μάταιος έζησα.

Σβήνω…και δεν έχω γύρω μου τις στρατιές των εχθρών και δεν ανοίγουν από πάνω μου ουρανοί και δεν σκίζεται στα δυο η γη, σβήνω και δεν έχω να καλέσω παρά μόνο εμένα τη στιγμή του Θανάτου μου…Ιδού! Εγώ ο Άνθρωπος, τελευταίος-έτοιμος να αφομοιωθώ από το πηχτό σκότος, όπως όλοι οι προηγούμενοι.

(Πεθαίνει· Μπαίνει ο Βαστάζος του Αξιωματικού, στέκεται πάνω από το νεκρό σώμα, το φως πέφτει μόνο στο πρόσωπο του).

Βαστάζος: Μόλις κατάφερα να κρατήσω έξω όλους αυτούς τους ηλίθιους που τον πιστεύουν…αλλά μόνος του τέλειωσε και θα δουν την κατάντια του. Και αν νομίσουν πως τον σκότωσα; Τότε φρικτός πόνος θα με περιμένει, πρέπει να κερδίσω και εγώ κάτι μέσα από τον στρόβιλο της εξαφάνισης. Θα παρουσιαστώ ως ο τελευταίος εκλεκτός του. Γιατί όχι; Διάλεξε τον απλό βαστάζο, όπως διάλεξε πόρνες, τελώνες και ψαράδες. Το κήρυγμα πρέπει να συνεχιστεί.

Θα αφήσω το πλήθος να μπει μέσα, να ζητήσει εκδίκηση για το κουφάρι αυτό και πάνω του να πατήσω εγώ, ο επόμενος οδηγός τους. Μπράβο, καλή υπηρεσία προσέφερες έστω και σε αυτά τα χάλια (χτυπά κοροιδευτικά το μάγουλο του νεκρού-γυρίζει προς το μαύρο σκηνικό και φωνάζει):

Ανοίξτε τις Πύλες! Να έρθουν μέσα οι οπαδοί του, ο Άνθρωπος Πέθανε! Ζήτω ο Βαστάζος του!

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου